Κυριακή 18 Απριλίου 2010

Ανεμογεννήτριες: ο κίνδυνος μιας ανεπανόρθωτης ζημιάς.


Σε λίγες μέρες έρχεται στη Βουλή για συζήτηση το ν/σ «Επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής». Στη διαβούλευση οι περιβαλλοντικές οργανώσεις της χώρας διατύπωσαν σοβαρές και τεκμηριωμένες αντιρρήσεις σε ό,τι αφορά την εγκατάσταση ανεμογεννητριών (α/γ) σε περιοχές προστασίας της φύσης και της πολιτιστικής κληρονομιάς. Έθεσαν ακόμη ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα και την πραγματική συμβολή της τεχνολογίας των α/γ στην ενίσχυση του συστήματος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Μερικά από τα σημεία των αντιρρήσεων των περιβαλλοντικών οργανώσεων ήταν:

Είναι τεχνικά αποδεδειγμένο ότι οι α/γ, όπως και οι υπόλοιπες Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), αποτελούν, σε εθνικό επίπεδο, συμπληρωματικές μορφές παραγωγής ενέργειας οι οποίες σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να καλύψουν τις σημερινές ανάγκες σε ενέργεια. Δεν μπορούν δηλ. να μας απαλλάξουν από τις ρυπογόνες ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες. Όσο αυξάνει η συμμετοχή τους απαιτούν την κατασκευή πρόσθετων συμβατικών σταθμών για εφεδρεία, των οποίων η παράλληλη υπολειτουργία κοστίζει οικονομικά και περιβαλλοντικά. Επίσης προκαλούν ανισορροπία στο σύστημα διανομής απαιτώντας πολυδάπανα συμπληρωματικά δίκτυα και αυτοματισμούς που τα πληρώνει ο φορολογούμενος. Η αιολική ενέργεια, είναι από τη φύση της απρόβλεπτη και αυξομειούμενη και δεν αποθηκεύεται.
- Αν συνυπολογιστούν η ενέργεια που καταναλώνεται για την κατασκευή και εγκατάστασή των ανεμογεννητριών, η ανάγκη πρόσθετων εφεδρικών συμβατικών σταθμών, καθώς και το γεγονός ότι η παραγόμενη ισχύς είναι το 30% της εγκατεστημένης, η προβλεπόμενη συμβολή τους στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μειώνεται σημαντικά.
- Η παρέμβαση σε δάση και δασικές εκτάσεις και η εκχώρηση δημόσιων αγαθών (νερό, ορεινά ποτάμια και δάση) σε ιδιωτικές εταιρείες έρχεται σε σύγκρουση με το Σύνταγμα.
- H λογική εξίσωσης των μεγάλων έργων ΑΠΕ με έργα Εθνικού συμφέροντος, εξίσωση η οποία θα έχει ως τελικό αποτέλεσμα τη νόμιμη παραβίαση της ήδη ελλιπούς νομοθεσίας προστασίας του περιβάλλοντος, είναι εντελώς λανθασμένη.
- Το νομοσχέδιο υπονομεύει τη προστασία της βιοποικιλότητας της χώρας, που είναι εξίσου σημαντικός εθνικός στόχος και υποχρέωση.
- Καταστρατηγείται οποιαδήποτε έννοια φέρουσας ικανότητας των νησιών.
- Παραβιάζονται οι βασικές αρχές της δημοκρατίας, της συνθήκης του Αarhus, καθώς και της Οδηγίας 2003/35/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, εφόσον οι ανησυχίες των τοπικών κοινωνιών δεν λαμβάνονται υπόψη στη λήψη σημαντικών αποφάσεων που τις αφορούν άμεσα, προωθώντας έτσι αδιαφανείς διαδικασίες υπέρ των ιδιωτικών συμφερόντων.

Παρόλα αυτά η κυβέρνηση επιχειρεί να παρουσιάσει μια τεχνολογία πεπερασμένης δυνατότητας ως πανάκεια χωρίς ούτε καν να έχει εξασφαλίσει πώς θα λυθούν τα τεχνικά ζητήματα της μεταφοράς ενέργειας και με τι κόστος. Η υπουργός Περιβάλλοντος μιλάει για μεγάλη αιολική διείσδυση με σεβασμό στο περιβάλλον, πράγμα που έρχεται σε αντίφαση με την πρόθεση του ν/σ να αφήσει ελεύθερη την εγκατάσταση α/γ σε όλες τις προστατευόμενες περιοχές. Η εγκατάσταση αιολικών σταθμών σε περιοχές προστασίας της φύσης δεν συνάδει με το χαρακτήρα αυτών των περιοχών γεγονός που έχει επισημανθεί σε επίπεδο ΕΕ (βλ. έκθεση του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Περιβάλλοντος, 2009). Οι μέχρι σήμερα εγκαταστάσεις μεγάλης ισχύος αιολικών σταθμών στη χώρα μας αποδεικνύουν ότι το περιβάλλον υφίσταται σοβαρές επεμβάσεις και στο τέλος υποβαθμίζεται.

Είμαστε τοπικές οργανώσεις των υποψήφιων περιοχών προς εγκατάσταση μεγάλων αιολικών πάρκων και διαβεβαιώνουμε ότι η χωροθέτηση εκατοντάδων α/γ σε ευαίσθητες περιοχές θα έχει τραγικές συνέπειες για ολόκληρη τη χώρα. Η Ελλάδα έχει έναν ανεκτίμητο πλούτο: το φυσικό τοπίο της και την πολιτιστική κληρονομιά της. Αυτά στηρίζουν κατ’εξοχήν την ταυτότητά μας, την ποιότητα ζωής μας και την οικονομία μας μέσω του τουρισμού. Το προτεινόμενο ν/σ «Επιτάχυνσης της ανάπτυξης των ΑΠΕ…..» στρέφεται εναντίον των τελευταίων παρθένων βουνών και νησιών μας που θα πάθουν ανεπανόρθωτη ζημιά με βιομηχανικού τύπου επεμβάσεις και υποδομές (π.χ διανοίξεις δρόμων, νέα δίκτυα μεταφοράς, μετακινήσεις όγκων χώματος και εκχερσώσεις γης, τόνοι τσιμέντου). Η πρόσφατη προειδοποίηση του Επιτρόπου Περιβάλλοντος προς τη χώρα μας να προφυλάξει τις περιοχές Νatura 2000 ήρθε στην κατάλληλη στιγμή προτού η χώρα μας δώσει το χαριστικό χτύπημα στην ελληνική φύση με το εν λόγω νομοσχέδιο για τις ΑΠΕ.

Υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι εξοικονόμησης και παραγωγής περισσότερο καθαρής ενέργειας για τους οποίους η κυβέρνηση δεν δείχνει ούτε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ούτε ιδιαίτερη διάθεση για υποστήριξη (μέσα από κίνητρα, επιδοτήσεις κλπ). Εμείς θεωρούμε ότι η ηλεκτρική ενέργεια αποτελεί δημόσιο αγαθό. Η σημερινή κυβέρνηση, όπως όλες οι προηγούμενες δε δείχνει καμιά πρόθεση διαμόρφωσης Ολοκληρωμένου Εθνικού Στρατηγικού Ενεργειακού Σχεδιασμού (ανάλυση των πραγματικών αναγκών, ποσοτικοποίηση των στόχων, προτεραιότητες, συστήματα ελέγχου, μετρούμενα αποτελέσματα, μηχανισμοί επαλήθευσης και διόρθωσης κλπ).

Γιατί άραγε δεν έχουμε εθνικό σχέδιο εξοικονόμησης ενέργειας; Ακόμη και οι πολιτικές εξοικονόμησης που προωθούνται κρίνονται από πλήθος περιβαλλοντικών οργανώσεων κατώτερες των περιστάσεων. Γιατί η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων προχωράει με τόσο αργά και δειλά βήματα; Για παράδειγμα θα ήταν προτιμότερο, στα πλαίσια της, έστω και υποτυπώδους, προσπάθειας εθνικού συντονισμού στον ενεργειακό τομέα, να δοθεί προτεραιότητα στη βιοκλιματική αναβάθμιση των κτιρίων αντί να πριμοδοτείται η κατασκευή μεγάλων αιολικών πάρκων. Αυτό θα προσέφερε απασχόληση, οικονομικά οφέλη και πολύ μεγαλύτερη μείωση εκπομπών CO2 σε σύγκριση με την εισαγόμενη και αταίριαστη για τη χώρα μας τεχνολογία των τεράστιων α/γ (μια α/γ ισχύος 3 MW έχει ύψος περίπου 150 μέτρων).

Γιατί δεν ενισχύονται οι μικροί παραγωγοί ΑΠΕ και οι οικιακοί καταναλωτές να παράγουν οι ίδιοι την ενέργεια που χρειάζονται; Θα ήταν οικονομικά και περιβαλλοντικά συμφέρον η ενέργεια να παράγεται, κατά το δυνατόν, εκεί που καταναλώνεται (αποκεντρωμένο σύστημα) γλιτώνοντας τις απώλειες και το τεράστιο κόστος των δικτύων μεταφοράς της όπως για παράδειγμα τα πανάκριβα έργα διασύνδεσης με το νησιώτικο χώρο.

Είναι τυχαίο ότι τα μεγαλοστελέχη των αιολικών εταιρειών έχουν κατακτήσει τα καίρια πόστα των δημοσίων και κρατικών υπηρεσιών που προωθούν και αποφασίζουν τις επενδύσεις στα αιολικά πάρκα; Είναι γνωστό ότι το αιολικό λόμπυ καρπώνεται τη μερίδα του λέοντος, πρώτα, από τις επιδοτήσεις εγκατάστασης και στη συνέχεια από τα μετέπειτα κέρδη, μέσω της εξασφαλισμένης υψηλής τιμής πώλησης της παραγόμενης ενέργειας. Γιατί άραγε δεν ισχύει το ίδιο για τους επενδυτές και παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας μέσω φωτοβολταϊκών πάρκων (βλ. επιστολή ΣΕΦ).

Είναι απολύτως αναγκαίο να συνταχθεί και να προωθηθεί, με βάση τα ήδη εγκεκριμένα Περιφερειακά Χωροταξικά Σχέδια, ένα υπεύθυνο και πραγματικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού ανάπτυξης των ΑΠΕ, ως αναπόσπαστο μέρος ενός Ολοκληρωμένου Εθνικού Ενεργειακού Σχεδιασμού, που σε συνδυασμό με ένα Μοντέλο Χωρικής Ανάπτυξης του κάθε Δήμου θα προστατεύει τα χαρακτηριστικά και τις αξίες του κάθε τόπου σε όλους τους τομείς: παραγωγική περιοχή (αγροτικές καλλιέργειες, κτηνοτροφία), βιοποικιλότητα, τοπίο, μνημεία, πολιτιστικό και ανθρωπογενές περιβάλλον.

Είμαστε απλοί πολίτες που νοιαζόμαστε για την τύχη του τόπου μας. Δεν στρεφόμαστε εναντίον των ΑΠΕ, αλλά κατά της σχεδιαζόμενης εφαρμογής τους με καταστροφικά έργα μεγάλης κλίμακας. Επαναλαμβάνουμε: με το προτεινόμενο ν/σ εξασφαλίζεται η δυνατότητα χωροθέτησης αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων σε περιοχές φυσικού κάλλους και στην αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας. Πρέπει επιτέλους να καταλάβουν όλοι ότι η Ελλάδα δεν είναι πεδιάδα. Είναι ορεινή χώρα και κάθε σπιθαμή καλλιεργήσιμης γης είναι σημαντική και απαραίτητη ως έχει. Tα βουνά επίσης, ειδικά στα νησιά, αποτελούν πολύτιμα καταφύγια για την χλωρίδα και την πανίδα αφού η γεωγραφική κάλυψη των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων αγγίζει υψηλότατα ποσοστά. Η χωροθέτηση αιολικών πάρκων θα πρέπει να ξεκινήσει από μηδενική βάση.


Το ίδιο ισχύει και για τις εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών πάρκων. Σήμερα προωθείται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων παντού, σε κλίμα μηδαμινής ουσιαστικής διαβούλευσης, σοβαρών ελλείψεων στην προστασία του πολιτιστικού πλούτου, του τοπίου, της παραγωγής και των ανθρώπων και, ιδιαίτερα, απουσίας συνυπολογισμού των επιπτώσεων που αυτά θα προκαλέσουν αθροιστικά στον τόπο μας από το σύνολο των μεμονωμένων άναρχων έργων που αδειοδοτούνται. Είναι απαραίτητο να ανακληθούν άμεσα όλες οι αποφάσεις ή άδειες που έχουν χορηγηθεί και οδηγούν στην ποσοτικά και χωρικά απρογραμμάτιστη εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων, μέχρι την ολοκλήρωση του σχετικού ενεργειακού σχεδιασμού.

Καλούμε όλους τους βουλευτές να ενημερωθούν προτού ψηφίσουν το ν/σ της Επιτάχυνσης των ΑΠΕ

Καλούμε όλους τους πολίτες να επαγρυπνούν γιατί το προτεινόμενο ν/σ, το οποίο με πρόσχημα τις κλιματικές αλλαγές, προωθεί ως «περιβαλλοντική και ενεργειακή προτεραιότητα υψίστης σημασίας για τη χώρα» το «ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά παντού», θα αλώσει ό,τι έχει μείνει όρθιο στην ελληνική φύση, χωρίς να δίνει ουσιαστική και σε βάθος χρόνου απάντηση στην αναγκαιότητα μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Μείωση που μπορεί να επιτευχθεί μόνο με στρατηγικό ενεργειακό σχεδιασμό και όχι με μεμονωμένες και αποσπασματικές πράξεις και δράσεις.
 

Πηγές πληροφόρησης:
www.windwatch.gr
www.eyploia.gr
http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/10/310&format=HTML&aged=0&language=EN&guiLanguage=en
Προειδοποίηση Ευρ. Επιτροπής προς την Ελλάδα (18/3/2010)
http://www.spef.gr/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=35&Itemid=59
Eπιστολή Συνδέσμου Παραγωγών Ενέργειας με ΦΒ.

Υπογραφές οργανώσεων:

1. Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων Αιγαίου στο οποίο συμμετέχουν οι ακόλουθες οργανώσεις:

-Περιβαλλοντική Ομάδα Κυκλάδων «Γαία»
-Σύλλογος Ενεργών Πολιτών Αίγινας
-Ναυτίλος εν Δράσει (Νομός Λέσβου)
-Ένωση Πολιτών Σύρου «Εύπλοια»
-Σύλλογος Οικολογίας Χίου
-Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ν. Καρυστίας
-Αρχίλοχος Πάρου
-Κίνηση Περιβάλλοντος και Οικολογίας Σάμου
-Ένωση Πολιτών Σκύρου για την Προστασία του Περιβάλλοντος
-Ένωση Πολιτών Τήνου
-Σύλλογος Δασοπροστασίας και Προστασίας Περιβάλλοντος Κύμης
-Μουσείο Μάνου Φαλτάιτς (Σκύρος)
1.Περιοδικό «Οικολογείν» – Γιάννης Σχίζας
1.Διαδημοτική Συνεργασία Πολιτών Δήμων Μαραθώνα, Ν.Μάκρης, Ραφήνας
2.Φοίνιξ ”Εταιρεία Εφαρμογών Βιώσιμης Ανάπτυξης” http://www.phoenix-crete.org
3.Κίνηση Πολιτών για την Προστασία του Ευρυτανικού Περιβάλλοντος

http://www.karpenissi.eu/?pg=main/main
5.Πολιτιστική Εταιρεία Κυθήρων
6.Κίνηση Πολιτών Δήμου Καντάνου
7.Αρχιπέλαγος, Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας
8.Κίνηση Πολιτών Αιτωλοακαρνανίας
9.Κίνηση Πολιτών Δυτικής Φθιώτιδος
10.  Σπηλαιολογικός Όμιλος Ταϋγέτου-Πάρνωνα ‘Ο Ποσειδών’
11.  Πολιτιστικός Σύλλογος Κόρης Πύργου (Τήνος)
12.  Πολίτες για την προστασία της Υγείας και του Περιβάλλοντος από τις νέες τεχνολογίες
13.  Πανελλήνια Κίνηση Ενεργών Πολιτών για την Υγεία και το Περιβάλλον

antinews.gr

ΚΑΜΜΕΝΟΣ - ΑΓΡΙΝΙΟ-ΥΠΟΔΗΜΑΤΑ