Πέμπτη 13 Οκτωβρίου 2016

Ελλάδα: «συμπιεσμένο ελατήριο» ή βυθισμένη στη στασιμότητα; Κώστας Λαπαβίτσας

Ο χρόνος που ακολούθησε την υπογραφή του τρίτου μνημονίου από τον Αλέξη Τσίπρα διέλυσε και τις τελευταίες ψευδαισθήσεις όσων τον ψήφισαν τον Σεπτέμβριο του 2015. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πλέον τελεσίδικα καθεστωτικός – αυξάνει φόρους, κόβει συντάξεις, κάνει συμφωνίες για την.... ιδιοκτησία των ΜΜΕ με ανθρώπους που όζουν, επιτρέπει τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας. Αντίστοιχη είναι και η ηθική και πολιτική του απαξίωση, όπως και η αίσθηση απελπισίας και αποχής από τα κοινά που καταγράφεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις. 
Θα περίμενε κανείς ότι η μνημονιακή πλευρά θα πανηγύριζε, αφού έχει νικήσει και επιβάλλει τη δικιά της άποψη για την πορεία της χώρας. Ωστόσο δεν θριαμβολογεί, αλλά ανησυχεί βαθιά. Γνωρίζει πολύ καλά ότι ο εξευτελισμός του Τσίπρα ήταν απλώς ένα απαραίτητο βήμα. Αυτό που πραγματικά θα κρίνει τα πράγματα είναι η πορεία της οικονομίας, η οποία δεν παρέχει καμία βεβαιότητα. Ακριβώς γι’ αυτό το Grexit επανέρχεται μόνιμα και πιεστικά, εκεί που το μνημονιακό κατεστημένο νόμιζε ότι το είχε ξορκίσει. 

Θα μιλήσουμε ξανά στις επόμενες εβδομάδες για την έξοδο από την ΟΝΕ. Πλέον δεν χωρεί αμφιβολία ότι η Ελλάδα θα αργοσβήνει όσο παραμένει στη νομισματική ένωση. Η πλευρά που αντιλαμβάνεται την αναγκαιότητα της ρήξης με στόχο την κοινωνική και εθνική αναγέννηση είναι πάντα εδώ και σύντομα θα παρουσιάσει νέες προτάσεις. Πρώτα όμως πρέπει να αναλύσουμε το που βρισκόμαστε. Αυτό είναι το έδαφος πάνω στο οποίο θα πατήσει η καινούργια αμφισβήτηση που έρχεται. Ψύχραιμα, λοιπόν, ας δούμε την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας.

Το «συμπιεσμένο ελατήριο»

Μετά την πολιτική αναταραχή του 2015 και την υπογραφή του τρίτου μνημονίου η ελληνική οικονομία ακολούθησε μια πορεία χωρίς εκπλήξεις. Επήλθε ύφεση που θα διαρκέσει πιθανότατα έως τα τέλη του 2016. Τι θα ακολουθήσει το 2017; 

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και το ΔΝΤ, προβλέπουν ότι η Ελλάδα το 2017 θα σημειώσει ανάπτυξη που θα προσεγγίζει το 3%. Στην τελευταία Παγκόσμια Οικονομική Ανασκόπηση (World Economic Outlook), για παράδειγμα, το ΔΝΤ προβλέπει ανάπτυξη 0,1% το 2016 που θα φτάσει το 2,8% το 2017, αν και θα υποχωρήσει τα επόμενα έτη. Πιο συντηρητικές, αλλά επίσης θετικές, είναι οι προβλέψεις ελληνικών οργανισμών, όπως το ΙΟΒΕ που εκτιμά ότι το 2017 θα υπάρξει ανάπτυξη 1,5%-2%.

Το πρώτο που πρέπει να ειπωθεί είναι ότι ένας ρυθμός ανάπτυξης της τάξης του 2,8%, αν φυσικά γίνει πραγματικότητα, δεν θα είναι θρίαμβος δυναμισμού. Δεδομένου όμως του τι έχει περάσει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, ακόμη και μια τέτοια προοπτική είναι υπεραρκετή για να αρχίζει να πανηγυρίζει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Πιστεύει ότι έστω και το 2,8% της προσφέρει την ευκαιρία να δημιουργήσει ένα κάποιο πολιτικό κεφάλαιο και να καλύψει την κατάρρευση της εκλογικής της απήχησης στον ελληνικό λαό. 

Γρήγορος, όπως πάντα, στην υιοθέτηση εκλογικών επιχειρημάτων, ο Πρωθυπουργός παρέθεσε μάλιστα και την καινοφανή θεωρία ότι η ελληνική οικονομία είναι ένα «συμπιεσμένο ελατήριο» έτοιμο να εκτιναχθεί το 2017 μετά από την μακρά ύφεση. Η αναμενόμενη εκτίναξη θα οφείλεται αναμφίβολα στη "σκληρή δουλειά" που έχει κάνει η κυβέρνησή του … Προφανώς ελπίζει ότι, εάν το σενάριο γίνει πραγματικότητα, θα έχει την ευκαιρία να πείσει τους Έλληνες να ψηφίσουν και πάλι τον ΣΥΡΙΖΑ, παρά την αναίσχυντη μεταστροφή του το 2015.

Οι πολιτικοί υπολογισμοί του Αλέξη Τσίπρα είναι απολύτως διαφανείς και δεν έχουν καμιά βαρύτητα για την πιθανή πορεία της οικονομίας. Απλώς μας λένε, για μια ακόμη φορά, αυτό που γνωρίζουμε καλά και για τον άνδρα και για το κόμμα του. Θα χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε επιχείρημα για να παραμείνει στην εξουσία. Εκείνο που δημιουργεί απορία είναι γιατί το ΔΝΤ και άλλοι επίσημοι φορείς περιμένουν ανάπτυξη που αγγίζει σχεδόν 3% στην Ελλάδα το 2017. Υπάρχει κάποια λογική βάση για αυτό; 

Το ερώτημα έχει καίρια σημασία για την πορεία της χώρας, αλλά και για την εξέλιξη των πολιτικών πραγμάτων. Αν η Ελλάδα επιστρέψει σε σημαντική ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια, θα υπάρξει περιθώριο για μια σχετική σταθεροποίηση των συντηρητικών δυνάμεων που την κυβερνούν, στις οποίες βεβαίως περιλαμβάνεται και ο ΣΥΡΙΖΑ. Αν όμως η προοπτική είναι για χαμηλή και ασταθή ανάπτυξη – ουσιαστικά για στασιμότητα – τότε δεν θα υπάρξει πεδίο πολιτικής σταθεροποίησης. Η δυνατότητα πολιτικής και κοινωνικής ανατροπής θα παραμείνει ανοιχτή. 

Η εικόνα της στασιμότητας

Η πορεία της ελληνικής οικονομίας από το ξέσπασμα της μεγάλης κρίσης του 2007-9 παρουσιάζεται στο Διάγραμμα 1 παρακάτω:

Διάγραμμα 1. Ελληνικό ΑΕΠ (τρέχουσες τιμές) 

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούμε για τα σχόλια, να χρησιμοποιείτε Ελληνική γραμματοσειρά και σε ευπρεπές επίπεδο, χωρίς να θίγεται η τιμή και η υπόληψη κανενός πολίτη.
(«Δεν δημοσιεύονται σχόλια χυδαία και υβριστικά, καθώς και ανώνυμες καταγγελίες και χαρακτηρισμοί κατά προσώπων που δεν τεκμηριώνονται.”)
Σχόλια άσχετα με το θέμα της εκάστοτε ανάρτησης ΔΕΝ ΘΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΟΝΤΑΙ.
Όλα τα σχόλια θα εμφανίζονται μετά την έγκρισή τους αφού διαπιστωθεί ότι δεν εμπίπτουν σε κάποια από τα πιθανά αδικήματα περί τύπου.
Να σημειωθεί ότι απόψεις που εκφράζονται σε άρθρα και κείμενα της συγγραφικής ομάδας δεν εκφράζουν απαραίτητα την άποψη των υπευθύνων του ιστολογίου. Όπως επίσης και τα σχόλια των αναγνωστών, τα οποία αντιπροσωπεύουν τους ίδιους...

ΚΑΜΜΕΝΟΣ - ΑΓΡΙΝΙΟ-ΥΠΟΔΗΜΑΤΑ